Przelot komety blisko Ziemi. Czy lornetka wystarczy do obserwacji?
Kometa to wyjątkowe ciało niebieskie, które od zawsze fascynuje ludzi. Każdy przelot tego obiektu w pobliżu Ziemi to ważne wydarzenie dla astronomów i prywatnych miłośników tej dziedziny nauki. Jest to spowodowane nie tylko niezwykłym wyglądem, ale również tym, że bardzo rzadko na naszym niebie pojawia się kometa. 2024 rok przewiduje jedynie dwa takie zjawiska, a występowały też lata, podczas których w ogóle nie mogliśmy komet obserwować. Jeśli więc chcesz być świadkiem takiego zdarzenia, to musisz na bieżąco monitorować komety widoczne w Polsce, w czym chętnie Ci pomożemy. U nas znajdziesz najbliższe przeloty komet, a dzisiaj też dodatkowo sprawdzimy, czy do ich obserwacji wystarczy lornetka?
Jak wygląda kometa i czym najlepiej ją obserwować?
Kometa to małe ciało niebieskie złożone głównie z lodu, pyłu, gazów i innych substancji chemicznych. Kiedy kometa zbliża się do Słońca, intensywne promieniowanie słoneczne powoduje sublimację lodu i uwalnianie gazów oraz pyłu, co tworzy atmosferę wokół komety, zwaną ogonem komety. Wizualnie, komety mogą mieć różne kształty i jasność. Ich ogon może być długi i wyraźny lub krótki i rozmyty, w zależności od stopnia aktywności komety oraz kierunku i siły wiatru słonecznego.
Jądro komety, czyli jej centralna część, jest zazwyczaj małe i trudne do zobaczenia za pomocą nieuzbrojonego oka, dlatego w obserwacjach bardzo przydaje się teleskop lub lornetka. Wprawdzie teleskop znacznie zwiększy szanse na zauważenie szczegółów. Jednak już sama lornetka pozwoli nam bliżej zaobserwować kształt ogona komety, który jest najbardziej spektakularny i najchętniej oglądany przez miłośników astronomii.
Pierwsza kometa blisko Ziemi w 2024 - 62P/Tsuchinshan
Zawsze, gdy blisko naszej planety przelatuje kometa, niektórzy zastanawiają się, czy możliwe jest uderzenie komety w Ziemię? Ten temat może budzić obawy, dlatego warto wyjaśnić wszelkie wątpliwości, zanim przejdziemy do tegorocznych zjawisk. Teoretycznie, tak, istnieje możliwość, że kometa uderzy w Ziemię. Jednak na szczęście prawdopodobieństwo tego zdarzenia jest bardzo niskie. Znane są przypadki uderzeń meteoroidów w Ziemię, ale nie było żadnych przypadków uderzeń komet. Istnieje system śledzenia potencjalnie niebezpiecznych obiektów kosmicznych, co pozwala na szybką identyfikację ewentualnego ryzyka. Stąd też wiemy, że kometa 62P/Tsuchinshan również nie będzie dla nas zagrożeniem. Na niebie pojawi się 29 stycznia, co można zobaczyć przez lornetkę. Odkryto ją w styczniu 1965 roku w Chinach – w Obserwatorium Purpurowa Góra. Od fonetycznie zapisanej w języku angielskim nazwy obserwatorium wzięła się nazwa komety. Jest to obiekt jowiszowy, którego okres orbitalny trwa 2334 dnia – należy więc do komet krótkookresowych.
Astronomiczne obserwacje - kiedy kometa nad Polską?
Kolejny przelot komety nastąpi wiosną. Będziemy mogli śledzić obiekt 12P/Pons-Brooks, który został odkryty przez francuskiego astronoma Jeana-Louisa Ponsa w 1812 roku. Jądro komety ma średnicę wynoszącą 30 kilometrów, więc jest to ogromny i bardzo ciekawy obiekt, bo zachodzą na nim gwałtowne procesy. Z wnętrza komety, co jakiś czas wydobywa się lód i pył, co przypomina wybuch wulkanu.
Wspomniane już chińskie obserwatorium odkryło w styczniu 2023 roku kometę C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS). Jako, że jest to nowy obiekt, możemy na ten moment jedynie przypuszczać, że jego przelot w pobliżu Ziemi będzie miał miejsce jesienią – 12 października. Jeśli kometa się do tego czasu nie rozpadnie, to może urządzić nam niezłe widowisko na niebie – ze względu na przewidywaną dużą jasność. Obecnie trwają intensywne obserwacje tego obiektu.
Gdzie szukać komety i jak przygotować się do obserwacji?
Aby znaleźć kometę na niebie, konieczne będzie wykonanie kilku kroków. Na pewno warto na bieżąco śledzić strony internetowe zajmujące się astronomią, gdzie wielu pasjonatów i astronomów dzieli się informacjami na temat aktualnych przelotów komet. Tam też podawane są ich przewidywane trasy przelotu, więc już wcześniej dobrze jest zlokalizować jasne gwiazdy, planety lub charakterystyczne grupy gwiazd na niebie, które się na tych trasach znajdują. Pomogą w tym mapy nieba - dostępne online lub w specjalnych podręcznikach astronomicznych. Wskazują one położenie gwiazd i planet, co ułatwia orientację na niebie. Bardzo przydatne są też aplikacje astronomiczne, które często posiadają funkcję śledzenia aktualnych wydarzeń astronomicznych, w tym położenia komet na niebie.
Każdy, kto ma teleskop lub lornetkę na pewno powinien z nich skorzystać. Pomogą one w dostrzeżeniu szczegółów, zwłaszcza w tych przypadkach, gdy kometa jest słabo widoczna gołym okiem. Komety mogą być najlepiej widoczne o zmierzchu lub nad ranem, w zależności od ich położenia na niebie, dlatego warto sprawdzić najbardziej optymalny czas na ich obserwacje, a także wybrać miejsce z minimalnym zanieczyszczeniem świetlnym. Im ciemniejsze niebo, tym lepsze warunki do obserwacji.
Zobacz podobne wpisy:
