Kwadrantydy 2024 - kiedy jest najbliższy deszcz meteorów?
Nowy Rok niesie ze sobą kilka ciekawych zjawisk astronomicznych, które sprawiają, że warto przez cały styczeń 2024 obserwować niebo. Już w pierwszym tygodniu tego miesiąca możemy podziwiać Kwadrantydy. Jest to rój meteorów, który potrafi być bardzo widowiskowy, ale jest dużo mniej znany, niż Perseidy czy Leonidy. Kwadrantydy trwają przez cały pierwszy tydzień Nowego Roku, ale ich maksimum jest bardzo krótkie. Jeśli więc chcemy na nie trafić, musimy wybrać się na obserwacje o odpowiedniej porze. Warto zabrać też ze sobą teleskop, ponieważ zbliżająca się w tym samy czasie pełnia Księżyca sprawi, że noce będą dość jasne - przełoży się to na gorzej widoczny deszcz meteorytów. Kiedy więc wybrać się na obserwacje i jak się do tego przygotować?
Czym są roje meteorów?
Roje meteorów to jedne z najciekawszych i budzących najwięcej emocji zjawisk astronomicznych. Spalające się w ziemskiej atmosferze cząstki, które pozostawiła rozpadająca się kometa lub planetoida, wyglądają jak spadająca gwiazda, do której wielu z nas pomyśli sobie życzenie. Deszcz meteorów nie tylko wygląda zjawiskowo, ale zazwyczaj związana jest z nim też ciekawa historia - sprzed setek lub tysięcy lat. To, co możemy oglądać w regularnych odstępach czasowych pod postacią spadających gwiazd, jest dowodem na burzliwe dzieje kosmosu i nie inaczej jest w przypadku roju Kwadrantydów.
Rój Kwadrantydów - jaka jest jego historia?
Naukowcy uważają, że Kwadrantydy to rój, który powstał około 500 lat temu. Nie byli jednak w 100% przekonani, jaki obiekt jest jego źródłem. Teorii na ten temat powstało kilka, a jedna z nich wskazywała na kometę 96P/Machholz. Pod uwagę brano też kometę C/1490 Y1, ale w 2003 roku odkryto obiekt 2003 EH1, czyli planetoidę z grupy Armora, która wyodrębniła się właśnie podczas rozpadu komety C/1490 Y1. Miało to miejsce w roku 1490 i to wtedy drobiny materii odłączyły się od obiektu 2003 EH1 i utworzyły Kwadrantydy. Każdego roku możemy więc obserwować wędrówkę materiału skalnego, który liczy sobie ponad 500 lat.
Nazwa roju pochodzi od nieistniejącego już gwiazdozbioru - Kwadrantu Ściennego - tworzy on obecnie gwiazdozbiór Wolarz. Kwadrantydy są aktywne od 28 grudnia do 12 stycznia każdego roku, a ich maksimum przypada na 3/4. stycznia. Radiant roju leży na pograniczu Wolarza, Herkulesa i Smoka. To drugi najaktywniejszy rój meteorów, których prędkość wynosi 41 m/s, a liczba widocznych zjawisk może wynieść nawet 120 na godzinę. Jego maksimum jest bardzo krótkie, co oznacza, że mamy bardzo mały przedział czasowy, by podziwiać ten deszcz meteorów. O której godzinie wypada w tym roku i jaka będzie wtedy widoczność?
Najlepszy moment, by oglądać Kwadrantydy 2024
W tym roku możemy oglądać spadające gwiazdy 3/4 stycznia. Obserwacje najlepiej rozpocząć około 22.00, a samo maksimum potrwa od 4 do 6 godzin. Jak przy każdych obserwacjach astronomicznych, najlepiej udać się na teren, który nie jest zanieczyszczony sztucznym światłem.
Styczeń 2024 i inne ciekawe zjawiska
Początek roku to też czas, kiedy Ziemia w swej wędrówce po orbicie będzie znajdowała się najbliżej Słońca, w tzw. peryhelium. Odległość od naszej gwiazdy wyniesie jedynie 147 mln kilometrów, a dla mieszkańców półkuli północnej oznacza to coraz dłuższy dzień. Nie zapominajmy też o pełni Księżyca, która będzie miała miejsce 25 stycznia. Dzięki niej możemy przyjrzeć się bliżej liczny kraterom i oceanom, które znajdują się na powierzchni naszego Srebrnego Globu.
Zobacz podobne wpisy: