Leonidy 2023. Jak przygotować się do obserwacji?

2023-11-09

Niebo jesienią wciąż dostarcza nam niesamowitych astronomicznych widoków. Często przysłaniają nam je chmury, ale nadal występują takie zjawiska jak koniunkcje planet, zaćmienia Słońca lub Księżyca, czy spadające gwiazdy. Listopad to czas, kiedy każdy pasjonat astronomii szykuje swój teleskop na obserwacje Leonidów. Ten niezwykły rój meteorów powodował już widowiskowe deszcze meteorów, podczas których można było zaobserwować nawet kilka tysięcy meteorów na godzinę. A jaką aktywnością będą charakteryzować się Leonidy 2023? I kiedy najlepiej je obserwować?

Leonidy – co to za obiekty?

Roje meteorów, takie jak Leonidy lub Perseidy, to drobinki lodu i materiałów skalnych, które powstają w wyniku rozpadu komety lub planetoidy. Krążą następnie po orbitach wokół Słońca i czasami przechodzą podczas tej wędrówki przez ziemską atmosferę. Spalają się w niej i tworzą w ten sposób zjawisko spadających gwiazd. Roje meteorów regularnie pojawiają się na naszym niebie  i wiemy dokładnie, kiedy możliwa jest obserwacja danego roju. W listopadzie występują Leonidy, łzy św. Wawrzyńca – czyli Perseidy – zdobią niebo w sierpniu, a Orionidy w październiku. W każdym miesiącu w roku możemy obserwować deszcze meteorów, a bywają nawet takie miesiące, w których przez ziemską atmosferą przechodzi kilka rojów. Jedne są mniej, a inne bardziej widowiskowe – Leonidy zaliczają się z pewnością do tej drugiej grupy. 

Leonidy na rozgwieżdżonym niebie

55P/Tempel-Tuttle to kometa typu Halleya, od której Leonidy pochodzą. Odkryli ją w 1865 roku Wilhelm Tempel i Horace Tuttle. Co 33 lata kometa zbliża się do Słońca, a ostatni raz mogliśmy ją obserwować w 1999 roku. Następny jej przelot w pobliżu Ziemi jest przewidziany na rok 2031.

Rój Leonidów – co jeszcze musisz o nim wiedzieć?

Leonidy wzbogacają nasze niebo w listopadzie, a dokładnie są aktywne między 10 a 23 listopada. Ich radiantu należy szukać w gwiazdozbiorze Lwa – w pobliżu gwiazdy Algieba. To druga, co do jasności, gwiazda tej konstelacji i układ podwójny, który tworzą dwa olbrzymy – pomarańczowy olbrzym Gamma Leonis A oraz żółty olbrzym Gamma Leonis B. Leonidy to najszybszy rój meteorów – oczywiście spośród tych, które są znane człowiekowi. Meteoroidy przelatują przez ziemską atmosferę z prędkością nawet 72km/s, ale mają dość zmienną aktywność.  W latach, w których kometa 55P/Tempel-Tuttle znów zaczyna zbliżać się do Słońca, możliwy jest nawet deszcz Leonidów, a więc zjawiska o wyjątkowej intensywności. Występowały one w latach 1998 – 2002, kiedy to można było obserwować nawet do 3000 meteorów na godzinę. Następne takie widowisko będzie możliwe zapewne w roku 2031, kiedy to spodziewany jest powrót macierzystej komety tego roju. Nie oznacza to jednak, że nie warto przygotować się na Leonidy 2023. Nawet jeśli ich aktywność będzie mniejsza, to i tak jest to wydarzenie, którego nie może przegapić żaden pasjonat astronomii. 

Fioletowe wieczorne niebo z gwiazdami

Kiedy obserwować Leonidy 2023? Sprawdzamy datę i godzinę

Do obserwacji spadających gwiazd wystarczy nam nieuzbrojone oko, ale przyda nam się też lornetka – ułatwi zlokalizowanie radiantu Leonidów. Maksimum ich aktywności wypada 17/18  listopada. Możemy się wtedy spodziewać największej liczby meteorytów, a należy wypatrywać ich na wschodzie – to tam znajduje się w listopadzie gwiazdozbiór Lwa. Obserwacje najlepiej rozpocząć po północy i warto wytrwać w nich aż do rana, ponieważ tuż przed świtem na niebie powinno pojawić się najwięcej meteorów. Księżyc wejdzie wtedy w fazę sierpa, więc nie przyćmi Leonidów swoim blaskiem, ale dla jeszcze lepszych warunków obserwacyjnych, dobrze jest udać się w miejsce oddalone od sztucznego oświetlenia, które również potrafi zakłócić widoczność zjawisk astronomicznych. Na pewno niezbędna będzie ciepła odzież, koc i termos z gorącą kawą. Z nimi łatwiej będzie nam przetrwać kilka godzin obserwacji, które warto poświęcić na to niezwykłe widowisko, jakim są Leonidy 2023.

 

Zobacz podobne wpisy:

Pokaż więcej wpisów z Listopad 2023
pixel