Gwiazdozbiór Lwa - jak znaleźć?
Konstelacja Lwa na niebie jest widoczna na naszej półkuli w czasie wiosny. Jest to na pewno moment, kiedy obserwacje astronomiczne stają się dużo przyjemniejsze - sprzyja im pogoda i częściej pojawiające się przejrzyste niebo. Warto wypatrywać na nim Lwa, który jest jednym z największych i najważniejszych gwiazdozbiorów. To również znak zodiaku - Lew - symbol odwagi, siły i władzy. Przedstawimy dzisiaj najważniejsze informacje na temat Lwa i sprawdzimy, jakie obiekty z tego obszaru nieba powinien znać każdy pasjonat astronomii.
Co skrywa gwiazdozbiór Lew? - znak zodiaku, kiedy go obserwować
Gwiazdozbiór Lwa (łac. Leo) to 12. pod względem wielkości konstelacja, której liczbę widocznych nieuzbrojonych okiem gwiazd szacuje się na około 70. Słońce przechodzi obecnie przez niego w okresie od 10 sierpnia do 16 września, ale w czasach starożytnych miało to miejsce na przełomie lipca i sierpnia, dlatego znak zodiaku Lwa przypisuje się osobom urodzonym między 23 lipca a 24 sierpnia. W Polsce jest najlepiej widoczny wiosną, więc jeśli chcemy przyjrzeć się lepiej poszczególnym gwiazdom Lwa, a także innym obiektom z tzw. głębokiego kosmosu, to już w marcu warto się do tego szykować.
Legendy i mity a gwiazdozbiór Leo
Gwiazdozbiór Lwa pojawia się już w przekazach starożytnych ludów. Najstarsze mity pochodzą jeszcze z Mezopotamii, kiedy to Lew wiózł na swych plecach boginię Ishtar - tak mieszkańcy Mezopotamii nazywali Pannę. Dla Egipcjan królowanie Lwa na niebie oznaczało nadejście lata, a Babilończycy widzieli w nim Wielkiego Psa, należącego do bogini Gula.
Najlepiej zachowały się legendy starożytnych Greków, dla których Lew był terroryzującą bestią. Nękał mieszkańców doliny Nemei - stąd Lew Nemejski, i nie mógł pokonać go żaden zwykły myśliwy, ponieważ jego skóra była tak twarda, że nie była w stanie przebić jej żadna włócznia. Do zabicia tak ogromnej bestii potrzeba wielkiego bohatera - na całe szczęście starożytni Grecy mieli Herkulesa, który był na tyle przebiegły, że pokonał potwora. Zapędził go w ślepą uliczkę, a następnie udusił własnymi rękami. Zabicie Lwa Nemejskiego było jedną z dwunastu prac Herkulesa, dzięki której zyskał zbroję w postaci skóry lwa i mógł toczyć kolejne walki bez obaw o zranienie.
Gdzie na niebie znajduje się konstelacja Lwa? Jak jej szukać?
Gwiazdozbiór Lwa zajmuje powierzchnię o wielkości 947 stopni kwadratowych. Zaczyna pojawiać się na naszym niebie już na początku marca, kiedy to o północy widać go na wysokości około 55 stopni. Zaraz obok Lwa znajdują się takie gwiazdozbiory jak Hydra, Wielka Niedźwiedzica, Panna czy Rak, a odnalezienie go nie jest wcale takie trudne. Główne gwiazdy Lwa układają się rzeczywiście w sylwetkę przypominającą dużego kota, a jego głowę tworzy asteryzm zwany Sierpem, który wygląda jak odwrócony znak zapytania. Tył lwa tworzy trójkąt prostokątny, a proste linie utworzone przez gwiazdy Regulus, Subra, Zosma i Ro Leonis, to łapy kota.
Konstelacja gwiazd Lew - gwiazdy, które warto obserwować
Regulus to najjaśniejsza gwiazda konstelacji Lwa, która jest oddalona od Słońca o 79 lat świetlnych. To 15. najjaśniejsza gwiazda na niebie, która świeci 150 razy jaśniej od naszej gwiazdy. Jej łacińską nazwę, oznaczającą "małego króla", nadał Mikołaj Kopernik. Regulus należał kiedyś do czterech strażników nieba (obok Fomalhaut, Aldebaran i Antares), którzy dzielili ekliptykę na 4 części i wyznaczali w ten sposób pory roku. Gwiazda ta stanowi ciekawy obiekt obserwacyjny również dlatego, że często wchodzi w koniunkcję z Księżycem i planetami.
Druga co do jasności jest Denebola, która znajduje się na końcu ogona Lwa i jest niebiesko-białą gwiazdą. Algieba to z kolei gwiazda podwójna, składająca się z żółtego i pomarańczowego olbrzyma. Oba te obiekty możemy zobaczyć nieuzbrojonym okiem.
Inne ciekawe obiekty w Gwiazdozbiorze Lwa
Na obszarze nieba wyznaczonym przez gwiazdozbiór Lwa znajdziemy też ciekawe i dobrze widoczne - za pomocą teleskopu - galaktyki. M65, M66 i NGC 3628 tworzą Triplet Lwa - leżą blisko siebie i wszystkie są galaktykami spiralnymi. Podobnie jak NGC 2903 - galaktyka spiralna z poprzeczką, która stanowi jedną z najjaśniejszych galaktyk nieba północnego. Gwiazdozbiór Lwa zawiera jeszcze jedną grupę galaktyk - Lew I, na którą składa się osiem obiektów. Najważniejsze są wśród nich dwie galaktyki spiralne: M96, M95 oraz galaktyka eliptyczna M105.
W gwiazdozbiorze Lwa znajduje się też radiant Leonidów - należy wypatrywać go w okolicach gwiazdy Algieba. To rój meteorów, który możemy obserwować od 10 do 21 listopada. Są one związane z kometą 55P/Temple-Tuttle, a w momencie ich największej aktywności można zaobserwować około ośmiu zjawisk na godzinę. Jednak co 33 lata aktywność roju znacznie wzrasta - do nawet kilku-kilkudziesięciu tysięcy zjawisk na godzinę. Leonidy to również najszybszy rój meteorów, który osiąga w ziemskiej atmosferze prędkość do 72 km/h.
Na koniec warto też wspomnieć o planetach pozasłonecznych, które również możemy odnaleźć w gwiazdozbiorze Lwa. To planeta GJ 436, czyli czerwony karzeł, a także GJ 436b, której masa jest odrobinę większa od masy Neptuna.
Zobacz podobne wpisy:
