Czyszczenie optyki - jak to zrobić?
Zajmiemy się dzisiaj bardzo ważnym tematem, jakim jest czyszczenie szeroko pojętej optyki. Obiektyw teleskopowy, lornetki, obiektyw mikroskopowy, okular do teleskopu czy nawet zwykłe okulary korekcyjne - wszystkie te akcesoria zawierają optykę, a więc szkło, które łatwo może ulec zabrudzeniu. Równie łatwo ulega też zniszczeniu, gdy do czyszczenia używamy nieodpowiednich środków. Jeśli więc chcemy, by nasze optyczne urządzenia przetrwały jak najdłużej w dobrym stanie, to musimy poznać podstawowe zasady czyszczenia optyki.
Dlaczego prawidłowe czyszczenie optyki to podstawa?
Optyka to najważniejszy i najdelikatniejszy element urządzenia optycznego. Każde szkło, a zwłaszcza to wysokiej jakości, jest podatne na uszkodzenia, więc trzeba się z nim ostrożnie obchodzić - również podczas czyszczenia. Wszystko, co zanieczyszcza optykę, utrudnia też korzystanie z niej, ponieważ obraz staje się niewyraźny. Podobny efekt dają też uszkodzenia optyki, czyli np. zarysowania powłoki. Kurz i brud możemy jednak usunąć, ale uszkodzeń już nie, dlatego tak ważna jest delikatna pielęgnacja i stosowanie odpowiednich preparatów, płynów i ściereczek.
Domowe sposoby i te bardziej profesjonalne na czyszczenie optyki
Urządzenia, takie jak teleskop czy lornetka, są wykorzystywane przeważnie na powietrzu, gdzie łatwo o różnego rodzaju zanieczyszczenia. Często też poprawiamy ich ustawienia, więc mogą pojawić się ślady: smugi i odciski palców. Do ich usunięcia wykorzystuje się różne metody, ale raczej nie powinno się w tym przypadku mówić o domowych sposobach. Nie polecamy korzystania ze zwykłych środków do czyszczenia, którymi pielęgnuje się sprzęty w domu, ani używania do tego alkoholu, denaturatu czy rozpuszczalników.
Nawet jeśli niektóre z wyżej wymienionych środków sprawdzają się w przypadku konkretnych modeli soczewek, to nigdy nie mamy pewności, że będą odpowiednie również dla posiadanego przez nas szkła. Soczewki są zazwyczaj pokryte różnymi powłokami, które może zniszczyć nieodpowiedni płyn do czyszczenia i stracą one wtedy swoje funkcje. Nawet czysta woda może być bardzo szkodliwa, jeśli nasza luneta, lornetka lub mikroskop nie są wodoodporne. Lepiej więc stosować profesjonalne, a zarazem skuteczne środki oraz metody czyszczenia.
Sposób na kurz
Na powierzchni optyki często osadzają się mniejsze lub większe drobinki, np. w postaci pyłków, kurzu lub nawet piasku. Od ich usunięcia należy zacząć, gdy przystępujemy do czyszczenia optyki. Będzie nam do tego potrzebny pędzelek lub gruszka - do omiecenia powierzchni powietrzem. Należy za ich pomocą bardzo delikatnie usunąć lub zdmuchnąć drobinki kurzu. Nie powinno się używać do tego żadnych ścierek, chusteczek lub papieru, bo można porysować powierzchnię szkła - wystarczy, że znajdzie się na niej twardsza drobinka piasku, by doszło podczas takiego polerowania do nieodwracalnych uszkodzeń. Gruszka to może być najzwyklejszy model z apteki, ale pędzelek warto wybrać specjalistyczny - wykonany z miękkiego włosia. Polerowanie z wykorzystaniem ściereczki z mikrofibry można wykonać dopiero po usunięciu kurzu i piasku.
Odtłuszczanie powierzchni
Na powierzchni naszej optyki mogą też znaleźć się tłuste zanieczyszczenia, które łatwo przenieść choćby na palcach. Musimy ją wtedy odtłuścić i potrzebny jest do tego profesjonalny płyn do czyszczenia, a więc taki przeznaczony specjalnie do szkła optycznego. Przyda nam się też miękka ściereczka. Najlepiej nadaje się do tego mikrofibra, która delikatnie czyści i nie pozostawia żadnych włókien. Płyn należy nałożyć na ściereczkę, a nie bezpośrednio na optykę i następnie delikatnie wytrzeć obiektyw mikroskopowy, okular do teleskopu czy soczewki w okularach korekcyjnych. Potem odczekujemy chwilę aż płyn z ich powierzchni wyparuje i jeszcze raz przecieramy - tym razem suchą ściereczką.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Korzystanie z narzędzi optycznych może utrudnić nam też para lub rosa. Warto więc wybierać lepszej jakości lornetki, które są wypełnione azotem, w przypadku teleskopu na pewno przydaje się dobrze dopasowany odrośnik. Zapobiegają one gromadzeniu się wilgoci wewnątrz urządzeń. Aby para i rosa nie osiadały z kolei na powierzchni zewnętrznej optyki, warto stosować płyny zapobiegające parowaniu. Wodoodporność to kolejna przydatna funkcja, która zapobiega nie tylko gromadzeniu się wilgoci, ale też zmniejsza ryzyko zanieczyszczeniem wnętrza kurzem i drobinkami piasku.
Na koniec warto wspomnieć o tym, jak ważne jest również prawidłowe przechowywanie sprzętu optycznego. Pomoże zminimalizować zanieczyszczenia, więc rzadziej będziemy musieli nasze teleskopy lub lornetki czyścić. Optykę należy zawsze zabezpieczać dołączonymi do niej zaślepkami/osłonami - nawet wtedy, gdy robimy sobie tylko krótką przerwę. Bardzo istotne jest też przechowywanie i przewożenie sprzętów w dedykowanych im, czystych futerałach i torbach. Przed umieszczeniem w nich lornetki lub teleskopu, należy je wytrzepać i sprawdzić czy nie są niczym zanieczyszczone lub mokre. Jeśli będziemy prawidłowo się z naszym optycznym sprzętem obchodzić, to na pewno zwiększymy szansę na to, że posłuży on nam przez długi czas.
Zobacz podobne wpisy: