Teleskop do obserwacji planet - jaki wybrać?
W amatorskiej astronomii wykorzystywane są dwa główne rodzaje teleskopów astronomicznych: teleskop soczewkowy oraz teleskop lustrzany. Różnią się one budową i sposobem działania, co wpływa też na rodzaj obserwacji astronomicznych, w jakich najlepiej się sprawdzają. Każdy teleskop służy do obserwacji nieba, ale jedne bardziej przydadzą się do oglądania planet Układu Słonecznego, a inne do podziwiania mgławic, galaktyk lub gromad gwiazd. Każdy model posiada też inne parametry i one również wpływają na to, jaki obraz dany teleskop pozwala zobaczyć. Dzisiaj postaramy się pomóc Wam wybrać dobry teleskop, który sprawdzi się w obserwacjach planet, Księżyca oraz innych doskonale widocznych obiektów.
Teleskop zwierciadlany czy refraktor. Który się lepiej sprawdzi?
Planety, Księżyc, komety, czy też Słońce to najjaśniejsze i najciekawsze obiekty w naszym Układzie Słonecznym. Są one fascynujące nie tylko dla początkujących astronomów. Nawet doświadczeni badacze wciąż potrafią zachwycać się pięknem pierścieni Saturna, czy kraterami Księżyca. Jeśli spojrzymy trochę dalej w przestrzeń kosmiczną, to zobaczymy też inne galaktyki czy gromady kuliste. Obserwowanie tych ciał niebieskich jest jednak trudniejsze, wymaga wiedzy, odpowiedniego sprzętu oraz warunków. O wiele łatwiej jest oglądać planety, ale w ich przypadku również warto wybrać dobry teleskop.
Czy refraktor rzeczywiście jest najlepszy?
Pierwszy teleskop to była luneta, a więc urządzenie zbudowane z obiektywu i okularu, połączonych tubusem. Powstała w XVII wieku i już wtedy można było za jej pomocą podziwiać tarczę Jowisza i powierzchnię Księżyca. Współczesne refraktory również bardzo dobrze się w tym sprawdzają. Dają świetny kontrast, więc jak najbardziej nadają się do obserwacji dużych i jasnych obiektów. Teleskop soczewkowy doskonale sprawdzi się nawet w warunkach miejskich i podmiejskich, gdzie niebo jest mocno zanieczyszczone światłem. Taki sprzęt przydaje się też w prowadzeniu obserwacji naziemnych. Daje obraz rzeczywisty i nieodwrócony, więc może posłużyć np. w obserwacjach zwierząt. Refraktor to też dobry wybór dla osób początkujących, ponieważ jest prosty w obsłudze i konserwacji.
Teleskop Levenhuk Skyline Travel 50 to kompaktowa konstrukcja dobra na start
Teleskop zwierciadlany Newtona a obserwacja planet
Reflektor został jako pierwszy zbudowany przez Newtona, dlatego funkcjonuje też pod nazwą teleskop Newtona. W tym teleskopie uzyskuje się mniejszy kontrast, dlatego lepiej sprawdza się w oglądaniu ciemniejszych obiektów: galaktyk, mgławic lub gromad gwiazd. Teleskop lustrzany jest też mniej użyteczny, gdy niebo jest oświetlone sztucznym światłem, ale za to pozwala zobaczyć więcej przy bardzo ciemnym niebie. Jeśli zamierzamy prowadzić obserwacje z miejsc oddalonych od miejskich ośrodków, to reflektory będą lepszy wyborem. W takich sytuacjach warto wybrać teleskop, który pozwala nam więcej zaobserwować, a za pomocą zwierciadła obejrzyjcie wtedy zarówno planety, jak i galaktyki.
Teleskop OPTICON Prometheus to refraktor z montażem paralaktycznym
Zobacz, jak rozłożyć teleskop Prometheus
A może wybrać lornetkę?
Lornetki to często wykorzystywany w obserwacjach sprzęt optyczny. Są kompaktowe, więc łatwo zabrać je ze sobą w podróż i dają dość niezłe powiększenie. Lornetka jest zazwyczaj wykorzystywana do obserwacji naziemnych w bardzo wielu różnych branżach i zawodach, ale czy wiecie, że przy użyciu lornetki możecie też oglądać gwiazdy? Lornetka sprawdza się w obserwacji nieba, ale oczywiście nie tak dobrze, jak teleskop. Z jej pomocą będzie lepiej widoczny Księżyc i ukształtowanie jego powierzchni, ale nie liczcie na wyraźny obraz kraterów. W odpowiednich warunkach, czyli na niezanieczyszczonym światłem niebie, lornetka może też sprawdzić się w odnajdowaniu galaktyk lub śledzeniu komety.
Najlepszy teleskop do obserwowania Słońca
Słońce to największa i najjaśniejsza gwiazda układu słonecznego, więc nie wymaga wcale bardzo zaawansowanych teleskopów. Możecie wybrać lunetę, reflektor, czy nawet lornetkę, ale bardzo ważne jest, by z każdym tym urządzeniem stosować odpowiednie filtry lub przesłony. Na rynku dostępne są też specjalne teleskopy dedykowane oglądaniu Słońca.
Wybieramy teleskop do obserwacji planet Układu Słonecznego
Nawet jeśli zdecydujecie się na konkretny rodzaj teleskopu, czyli np. refraktor, którym najlepiej można prowadzić obserwacje dużych i jasnych obiektów, to musicie jeszcze wybrać model. Każdy teleskop obserwacyjny posiada swoje parametry jak ogniskowa obiektywu, czy średnica teleskopu, które w znaczny sposób wpływają na prowadzone obserwacje.
- Średnica obiektywu
Średnica obiektywu to tak naprawdę najważniejszy parametr określający każdy teleskop. Im jest ona większa, tym więcej światła wyłapuje teleskop, a obserwowany obiekt jest wyraźniejszy. Wraz ze średnicą teleskopu rosną też jego gabaryty i cena. Nie musicie jednak wcale kupować bardzo dużego sprzętu, by oglądać planety. Nie może być też zbyt mały, bo szybko przestanie Wam wystarczać. Warto natomiast zdecydować się na refraktor o średnicy 80-110 mm lub reflektor o średnicy minimum 150 mm. Jest to optymalna wielkość dla obu rodzajów teleskopów, która pozwala już prowadzić całkiem zaawansowane obserwacje. Z ich pomocą zobaczycie wyraźne wizerunki poszczególnych planet, czy księżyce Jowisza.
- Ogniskowa obiektywu
Parametr ten określa, jak daleko od soczewki znajduje się punkt skupienia obrazu. Wpływa też na długość tubusu, czyli tego elementu, który łączy obiektyw z okularem. Im dłuższa ogniskowa obiektywu, tym dłuższy jest nasz teleskop, co z kolei przekłada się na jego wymiary i łatwość przenoszenia. Ogniskowa obiektywu jest też wykorzystywana do obliczenia powiększenia w danym teleskopie, ale potrzebny jest też drugi parametr - ogniskowa okularu.
- Parametry okularu
Okular to ten element układu optycznego w teleskopie, przez który patrzymy. Możemy go wymieniać i w ten sposób wpływać na parametry teleskopu. Gdy kupujecie teleskop wraz z okularami, to dobrze jeśli w zestawie znajdują się 3 okulary, mające różną wartość powiększenia. Możecie wtedy dopasowywać rodzaj okularu do warunków i obiektu, który chcecie obserwować. Okulary wpływają też na powiększenie teleskopu. By je obliczyć dzielimy ogniskową obiektywu przez ogniskową okularu. Wynik, który nam wyjdzie nie powinien być większy, niż podwojona średnica obiektywu.
Jeszcze ważniejszym parametrem okularu jest pole widzenia. Od pola widzenia zależy zakres widzianego przez nas obszaru i powinien być on jak największy. Każdy rodzaj okularu posiada swoje wyjściowe pole i dobrze jest wybierać przynajmniej okulary Plossla lub Supel-Plossla. Zakres pola widzenia w teleskopie zależy też od średnicy wyciągu okularowego. Możemy je zwiększyć jeśli zastosujemy dobrej jakości okular z większą średnicą wyciągu, czyli przynajmniej 1,25 cala.
Dodatkowe akcesoria
Dodatkowe akcesoria są w stanie zmienić parametry teleskopu i wpłynąć na jego funkcjonalność. Nie musimy np. kupować kolejnych okularów w celu uzyskania lepszego powiększenia obrazu. Większe powiększenia umożliwia też soczewka Barlowa, zastosowana z tym samym zestawem okularów. Soczewka Barlowa może zwiększyć wartość powiększenia okularów trzykrotnie, a nawet pięciokrotnie.
Teleskopy są też wykorzystywane w astrofotografii, ale wymagają odpowiedniego sprzętu. Jeśli chcecie sprawdzić się również w astrofotografii, to będziecie potrzebowali adapter do smartfona lub aparatu fotograficznego. Pozwalają one umocować sprzęt fotograficzny na teleskopie, a następnie wykonywać zdjęcia obiektów.
Odpowiedni dobór sprzętu pozwoli na wykonywanie niezwykłych zdjęć
Ważny jest też stabilny statyw, który minimalizuje drgania. Nie powinien być zbyt wysoki, ponieważ wtedy trudniej go ustabilizować. Ze statywem musi dobrze współpracować montaż. Dobrą stabilizację daje teleskop Dobsona z obrotową podstawą.
Jakim teleskopem obserwować planety?
Teleskopy to najważniejszy sprzęt w astronomii, również tej amatorskiej. Dobry teleskop pozwoli Wam zobaczyć planety i najciekawsze ciała niebieskie Układu Słonecznego. Nawet jeśli obraz uzyskany za jego pomocą nie będzie choćby zbliżony do teleskopu Hubble'a, to i tak warto zainwestować w wysokiej jakości sprzęt. Doskonale sprawdzi się w tej roli refraktor, zwłaszcza przy obserwacjach prowadzonych na terenach dobrze oświetlonych.
Zobacz naszą ofertę teleskopów astronomicznych i już teraz rozpocznij niezwykłą przygodę!
Zobacz podobne wpisy:
