Kosmiczne podboje. Pierwszy człowiek na Księżycu
Księżyc to - jak do tej pory - jedyny obiekt kosmiczny, na który udało się człowiekowi dotrzeć i postawić na nim swoją stopę. Wyprawy te cieszą się więc wciąż bardzo dużym zainteresowaniem - mimo że ostatnia misja kosmiczna, której celem był lot na Księżyc, odbyła się ponad 50 lat temu. Księżyc nadal nas fascynuje - zapewne dlatego, że jest to znajdujące się najbliżej nas ciało niebieskie, któremu każdy może się bliżej przyjrzeć - wystarczy do tego mały teleskop, taki jak luneta. Jako ludzkość, na pewno chcielibyśmy na Księżyc wrócić, ale zanim to nastąpi i będziemy mogli relacjonować przebieg współczesnych misji, wróćmy na chwilę do historii.Kim był pierwszy człowiek na Księżycu i jak wyglądała misja Apollo 11? Czy na Księżyc polecieli też inni astronauci i czy znajdowali się wśród nich Polacy? Na te i wiele innych pytań, odpowiedzi znajdziecie w dalszej części tekstu.
Pierwsze lądowanie na Księżycu - jak przebiegała misja kosmiczna Apollo 11?
Apollo 11 to udana misja kosmiczna, dzięki której człowiek stanął na Księżycu. Była ona elementem większego amerykańskiego programu - o nazwie Apollo. Ogłosił go w 1961 roku prezydent Stanów Zjednoczonych - John F. Kennedy, a jego powstanie należy rozpatrywać w kontekście ówczesnej sytuacji politycznej. Na świecie panowała wtedy zimna wojna, czyli walka między USA a ZSRR o przywództwo i to, w jakim kierunku będzie dalej rozwijał się świat -w stronę demokracji czy ustroju totalitarnego. Oprócz tego, że trwał wtedy wyścig zbrojeń, Amerykanie i Rosjanie walczyli też o hegemonię w kosmosie, a ZSRR zdawał się zdobywać w tej walce przewagę. Jako pierwsi posłali w kosmos sztucznego satelitę (w 1957 roku), a potem człowieka - Jurija Gagarina w 1961 roku. Nic więc dziwnego, że Amerykanie postanowili na to odpowiedzieć w bardzo ambitny sposób.
Głównym celem misji Apollo 11 było nie tylko wysłanie pierwszego człowieka na Księżyc, ale i bezpieczne sprowadzenie go z powrotem na Ziemię. Należy to podkreślić, ponieważ takie plany oznaczały, że konieczne było udane lądowanie załogi na Księżycu, a potem ponowny start i lot powrotny do statku kosmicznego, a następnie na Ziemię. Amerykanie stanęli więc przed koniecznością opracowania nowej technologii, a jej testy nie zawsze kończyły się sukcesem. Wszystkie powodzenia i niepowodzenia doprowadziły w końcu do dnia 16 lipca 1969, kiedy to z przylądka Canaveral - w stronę Księżyca - wystartował statek kosmiczny "Columbia". Na jej pokładzie znajdowali się Neil Armstrong (dowódca i pierwszy człowiek na Księżycu), Buzz Aldrin (pilot modułu księżycowego) i Michael Collins (pilot modułu dowodzenia).
Jak długo trwa lot na Księżyc?
Wiele lat przygotowywano się do pierwszego lotu na Księżyc, ale już sama misja Apollo 11 trwała jedynie kilka dni. Wystartowano 16 lipca, a z powrotem na Ziemi astronauci znaleźli się 24 lipca. 3 dni trwał sam lot na Księżyc, na którym wylądowano 20 lipca. Pierwszy człowiek na Księżycu, czyli Neil Armstrong oraz Buzz Aldrin spędzili na nim niecałe 24 godziny.
Pierwszy człowiek na Księżycu. Kim był i jaka jest jego historia?
Podczas misji Apollo 11, dwóch astronautów znalazło się na Srebrnym Globie. Pierwszy z lądownika wyszedł Neil Armstrong i to on zapisał się w historii jako pierwszy człowiek na Księżycu. Wypowiedział wtedy słynne słowa - "To mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości". Buzz Aldrin wyszedł z lądownika jako drugi i razem spędzili 2,5 godziny na eksploracji Księżyca. Ustawili na nim amerykańską flagę i zbierali materiał skalny do badań.
Pierwszy lot na Księżyc wiązał się z dużym ryzykiem, dlatego zadanie to powierzono najlepszym kandydatom, którzy mieli szansę sprawdzić się w nieprzewidzianych, kryzysowych sytuacjach. Neil Armstrong urodził się w roku 1930 i już od wczesnych lat był zafascynowany lotnictwem. Został licencjonowanym pilotem marynarki Stanów Zjednoczonych i służył podczas Wojny Koreańskiej. Po jej zakończeniu wrócił na studia i został inżynierem. National Advisory Committee for Aeronautics, a potem również NASA, zatrudniły go jako pilota doświadczalnego. Testował samoloty o napędzie rakietowym i odrzutowym, gdzie przekraczał granice prędkości i wysokości. To między innymi zdobyte podczas całej kariery lotniczej doświadczenie sprawiło, że Neil Armstrong został przyjęty do zespołu astronautów i znalazł się jako pierwszy człowiek na Księżycu.
Buzz Aldrin był równie doświadczonym pilotem i równolatkiem Neila Armstronga. Jego kariera przebiegała w bardzo podobny sposób. Też walczył w Wojnie Koreańskiej i pracował jako pilot doświadczalny, a następnie został przyjęty do NASA. Był głównym pilotem podczas misji Gemini 12 i to on postawił lądownik na powierzchni Księżyca - w trakcie misji Apollo 11.
Dzień Księżyca - kiedy wypada święto Księżyca?
Dzień pierwszego lądowania na Księżycu, czyli 20 lipca, został oficjalnie ustanowiony Międzynarodowym Dniem Księżyca. Święto to zapoczątkował już prezydent Nixon, a w 2021 roku potwierdziła je rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Jego celem jest nie tylko upamiętnienie dotychczasowej eksploracji Księżyca, ale też podkreślenie, jak ważne jest dalsze jego badanie.
Ile osób było na Księżycu? Czy Polacy w kosmosie też byli?
Księżyc gościł jedynie 12 amerykańskich astronautów. Byli to wspomniani już Neil Armstrong i Buzz Aldrin, a także Charles Conrad, Alan Bean, Charles Duke, Edgar Mitchell, David Scott, James Irvin, Alan Shepard, John Young, Eugene Cernan i Harrison Schmitt. Polak na Księżycu nigdy nie stanął, a jedynym naszym rodakiem w kosmosie był generał Mirosław Hermaszewski, który w 1978 roku odbył misję kosmiczną wraz z radzieckim kosmonautą Piotrem Iliczem Klimukiem. Ostatnio pojawiła się jednak nadzieja na to, że już wkrótce w kosmos poleci kolejny Polak - Sławosz Uznański. Został on właśnie jednym z kosmonautów Europejskiej Agencji Kosmicznej, więc jego kandydatura może być brana pod uwagę podczas najbliższych misji.
Ostatni lot na Księżyc - kiedy się odbył i dlaczego był ostatni?
Człowiek był po raz ostatni na Księżycu w roku 1972 - w grudniu na naszego naturalnego satelitę polecieli: Eugene Andrew Cernan, Ronald Evans i Harrison Schmitt - z misją Apollo 17. Program Apollo został zamknięty dużo szybciej, a misje Apollo 18, 19 i 20 odwołano. Powodem był ograniczony budżet NASA i słabnące zainteresowanie tym tematem społeczeństwa amerykańskiego, które zaczęło kwestionować zasadność przeznaczania środków publicznych na rzecz NASA. Obecnie priorytetem jest odkrywanie dalszych rejonów kosmosu, więc nie zapowiada się, byśmy w najbliższym czasie na Księżyc wrócili.
Jednak wciąż trwa eksploracja Księżyca. 23 sierpnia 2023 wylądował na nim indyjski lądownik Vikram, na którego pokładzie znalazł się łazik Pragyaan. Podczas tej bezzałogowej misji - o nazwie Chandrayaan-3 - zostały dokonane pomiary bieguna południowego, na którym nikomu wcześniej nie udało się wylądować. To ogromy sukces Indyjskiej Organizacji Badań Kosmicznych (ISRO) – również dlatego, że w misji nie uczestniczył żaden inny kraj, więc Indie musiały samodzielnie i na własny koszt całą misję przygotować. Teren bieguna południowego jest trudniejszy, jeśli chodzi o lądowanie, ale na pewno dużo bardziej obiecujący dla dalszych badań Księżyca - prawdopodobnie znajdują się tam duże pokłady wody. Udane lądowanie na Księżycu na pewno zachęci Indie do realizowania dalszych, bardzo ambitnych planów w eksploracji Srebrnego Globu i kosmosu.
Zobacz podobne wpisy:
